رونق گردشگری در «کلاته خیج» از احیای یک خانه شروع شد …
شهر «کلاته خیج» شاید به گوش خیلی از افراد آشنا نباشد اما این روزها گرایش مردمش
به سمت احیای بناهای تاریخی و پذیرش گردشگری باعث شده تا آن را بیشتر از قبل بشناسند.
به گزارش خبرنگار مهر، گردشگران حتما نام بسطام و شاهرود و جنگل‌های ابر را شنیده اند ؛
و اگر سفری به این سمت داشته باشند از مجموعه آرامگاه بسطام و شیخ حسن خرقانی و جنگل ابر دیدن می‌کنند ،
اما یک ظرفیت جدیدی به این مجموعه اضافه شده که می‌تواند،
گردشگران را به سمت خود جذب کند آن هم برای اقامت در خانه‌های محلی.
خانواده عبدالله غنچه و همکاران و دوستانش در ۵۰ کیلومتری شهر شاهرود و ۱۵ کیلومتری جنگل ابر در کلاته خیج زندگی می‌کنند ،
همان روستایی که در آن داوود میرباقری کارگردان سینما زاده شده
و صخره‌های آن لوکیشن کشته شدن حرمله در فیلم مختارنامه بوده است.
او به همراه ۶ تن از دوستانش یکی از خانه‌های قدیمی‌شهر را نشان می‌کنند خانه ای که بیس خوبی داشته،
اما به آغل گوسفندان تبدیل شده بود و پر از خاک و خاشاک بود و ورثه هم آن را بلاتکلیف گذاشته بودند.
او با پیشنهاد پورنگ پورحسینی کارشناس طبیعتگردی سازمان میراث فرهنگی،
این خانه را مرمت کرد تا میزبان مهمانشان باشد.
زنان شهر هم به کمکشان آمدند از خدیجه غنچه تا زنان دیگری که حتی در عمران و آبادانی این خانه قدیمی‌تلاش کردند.
آنها ۱۵۰ میلیون تومان تاکنون هزینه کرده اند تا این خانه سرپا شود.
صد میلیون دیگر هم نیاز دارد تا مرمت و احیا و تجهیز آن کامل شود.
عمارت دیگری نیز در این شهر وجود دارد که چند برابر این خانه بوم گردی است عبدالله غنچه که در بانک هم کار می‌کند،
در نظر دارد آنجا را هم احیا کند اما ۴۰ مالک خصوصی دارد و متعلق به دوره قاجاریه است.
در زمان گذشته مردم در چنین خانه‌هایی زندگی می‌کردند کل فامیل در یک قلعه بودند.
خانواده غنچه می‌خواهند وقتی گردشگر به خانه بوم گردی مراد چشمه می‌آید نان محلی به دستش بدهند،
و خودش بتواند غذا درست کند و یا با نحوه بافت پارچه آشنا شود و برایش موزه و فروشگاه صنایع دستی ایجاد کنند.
به همین دلیل وسایل قدیمی‌را جمع آوری کرده اند تا اتاقی از انباری خانه را به موزه اختصاص دهند.
یکی از اتاق‌ها را کارگاه صنایع دستی کرده اند ،
و کارگاه پارچه بافی در آن قرار داده اند چون این شهر مهد پارچه بافی سنتی است.
این کار را خدیجه دنبال می‌کند او توانسته تا پارچه ماهوت را احیا کند.
کار بافت پارچه ماهوت در دستگاه بافندگی چهار وردی انجام می‌شود،
و در گذشته از این پارچه در تهیه البسه مجلسی و رسمی‌در کلاته خیج استفاده می‌شد.
الان خدیجه مبی تواند روزی سه متر از این پارچه را تولید کند.
ماهوت، نوعی پارچه پشمینه کلفت پُرز دار نفیس است،
که از آن در تهیه بخش‌هایی از لباس‌های رسمی‌و روز و سنتی، استفاده می‌شود.
خدیجه و ۱۸ زن دیگری که در این خانه کار می‌کنند.
اتاقی را برای فروش صنایع دستی و سوغات اختصاص داده اند،
آنها در کنار پارچه‌هایی که می‌بافند سوغات هم می‌فروشند.
کلاته خیج شهر باغ‌های زردآلوست.
این محصول را می‌توان هم روی درخت دید هم در غذاها و سفره پذیرایی از مهمان خانه بوم گردی چشمه مراد.
چشمه مراد نام این خانه بومی‌است که توسط خانواده غنچه و دوستانشان اداره می‌شود.
این خانه ۸۰ نفر ظرفیت دارد و مهمان گردشگرانی است که به شهر مشهد می‌روند و یا گردشگران جنگل ابر.
آنها که می‌خواهند یک شب اینجا در اتاق‌هایی که به سبک‌های قدیمی‌ساخته شده اقامت کنند،
با صبحانه چیزی حدود ۲۸ هزار تومان می‌پردازند قیمتی که پایین تر از نرخ مصوب است .
آنها اول این خانه را برای اقامت خودشان ساختند اما بعدها میزبان افراد دیگر هم شدند.
تا جایی که گروههای دو تا ۸۰ نفره هم اینجا اقامت دارند.
عبدالله غنچه می‌گوید: هیچ طرحی جز گردشگری در بازه زمانی کوتاه سودآور نیست.
قبل از این پرورش شترمرغ و ماهی و … داشتم اما استقبال نشد و به سوددهی نرسید.
گردشگری تنها صنعتی است که می‌تواند سودآور باشد اما هنوز مردم شهر کلاته خیج به این باور نرسیده اند،
آنها کم کم کار ما را می‌بینند و به فکر افتاده اند که خانه‌هایشان را بازسازی کنند و بناهای قدیمی‌را تخریب نکنند.
غلامعلی عرب عامری شهردار کلاته خیج هم از روندی که شهر برای پذیرش مسافر پیش گرفته راضی است.
او می‌گوید که برایش راحت ترین کار این است که همین خانه را بکوبد و خاکش را هم دو روزه جمع کند،
اما نگهداری از خانه‌های قدیمی‌سخت است کاری که آقای غنچه انجام داده و به خوبی از پس آن برمی‌آید.
حالا او هم کمک می‌کند تا این شهر برای گردشگران شناخته تر شود،
او هم در تلاش است تا پاکیزگی شهر و نمای ساختمانهای قدیمی‌حفظ شود.
حتی مثال می‌زند و می‌گوید؛
که همسرش به او گوشزد کرده اگر می‌خواهد در باغ ویلایی بسازد باید به سبک معماری کلاته خیج باشد.
ولی در میان همه خانه‌هایی که از قدیم در کلاته خیج باقی مانده و در میان درختان آلو و زردآلو ،
برخی ساخت و سازها هم به چشم می‌خورد که مانند لکه ای د ر دل بافت چشم را می‌زند.
ساختمانهایی که تازه ساز است و ارتفاع آنها به حدی بالا رفته که ساختماهای دیگر را تحت الشعاع قرار داده است.
باید بتوان جلوی این ساخت و سازها را گرفت تا کلاته برای مردمانش حفظ شود.
حمید رضا حسنی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شاهرود می‌گوید،
که در شهرستان شاهرود ۲۱ اقامتگاه بومی، ۴ هتل،
یک هتل آپارتمان و سه مهمانپذیر داریم با ۷۰۰ تخت هتلی که می‌توان گفت ۱۳۰۰ نفر ظرفیت اقامتی در شهرستان شاهرود وجود دارد.
شاهرود در مسیر زوار امام رضا (ع) واقع شده و در ایام پیک سفر میزبان مسافران عبوری است.
به نحوی که در ایام عید ۴۵ درصد از ظرفیت اقامت استان متعلق به شاهرود بوده است.
او می‌گوید: شهر کلاته خیج ۹۰۰ زن فعال در حوزه دست بافته‌های محلی از ۶ هزار جمعیت شهر،
دارد که پروانه تولید صنایع دستی گرفته اند و می‌خواهند پارچه برای لباس را هم خودشان تولید کنند.
این مردم در زمینه پخت نان هم مهارت دارند و شیرمال شاهرودی معروف است.